Zit jij ook met de vraag in hoeverre het nu Bijbels is om aandacht aan jezelf te besteden en jezelf te ontplooien? Voel je je vaak ‘ondankbaar’, als je je onvoldaan voelt en je afvraagt ‘of dit het dan is’? Wát nou, als we ook daadwerkelijk nog niet daar zijn, waar God ons wil hebben? Dat God ons een heleboel potentie heeft gegeven, toen Hij ons schiep, maar dat dat nog niet ten volle ‘tot wasdom’ is gekomen? Zou dat verlangen ook weleens daarmee te maken kunnen hebben? En dat dat dus wellicht een ‘call to action’ is voor ons, om met onszelf aan de slag te gaan, onszelf te gaan ontwikkelen?
Van de week las ik een artikel, waarin de vraag werd gesteld of wij, als Christenen, wel zijn gemaakt om onszelf te ontwikkelen, om ‘alles uit onszelf te halen’? Omdat wij ‘onszelf kleiner moeten achten dan onze naaste’ en ‘moeten sterven aan onszelf’, wat ook letterlijk in de Bijbel staat? Dat lijkt immers het tegenovergestelde van ‘ontwikkelen’ of ‘groeien’? Het triggerde mij op zoek te gaan naar wat de Bijbel hier nu daadwerkelijk over zegt.
Maar voor het zoeken, is het goed een keuze te maken voor een definitie van ‘ontwikkelen’, zodat ik een rode draad heb bij mijn zoektocht. De Dikke Van Dale geeft als betekenis voor ‘ontwikkelen’: Tot volle wasdom komen. Ik durf hier voorzichtig aan toe te voegen dat je dit ook kunt zien als ‘tot je doel komen’, als een bloem die volledig bloeit en vrucht draagt.
Maar wat zegt de Bijbel hierover?
In deze blog geef ik 6 Bijbelse uitgangspunten die m.i. pleiten vóór ‘ontwikkeling’ en ‘groei’, juist bij Christenen. En ja; met inachtneming van de zojuist genoemde teksten die het tegenovergestelde lijken te beweren. Omdat ik denk dat dit cruciaal is, als het gaat om het wel of niet vinden en bereiken van God’s doel met onze persoonlijke levens hier op aarde. Want als wij denken dat ontwikkeling niet goed zou zijn, waarom zouden we dan nog in actie komen? We lopen met dit uitgangspunt het risico op lijdelijkheid en daarmee het verpieteren van prachtige bloemknoppen, die nooit tot bloei zullen komen, laat staan vrucht zullen dragen…
Nieuwsgierig naar de 6 uitgangspunten om wél te ontwikkelen? Hier komen ze:
1) Zonde betekent letterlijk: ‘Níet tot je doel komen’
De Bijbel is er duidelijk over dat zondige neigingen de mens in de weg zitten om tot God te komen. En vanwege de letterlijke betekenis van ‘zonde’ (‘niet tot je doel komen’), dus ook tussen Gods doel met ons. Wat Zijn doel dan is? De Bijbel spreekt van het grote gebod (waar ‘de ganse wet en de profeten aan hangen’, oftewel waar de héle Bijbel over gaat!):
Heb God lief boven alles en je naaste als jezelf.
Dát is Gods doel met deze wereld. En alles wat ons daarvan weerhoudt, is ‘zonde’.
In Gods grote gebod lezen we daarnaast dat je je naaste moet liefhebben als jezelf. God suggereert hier een zekere mate van liefde voor jezelf. Dat zou Hij toch niet doen, als Hij eigenlijk vindt dat je helemaal niets bent, of mag zijn? Daarnaast blijkt uit de praktijk dat een mens zó in elkaar is gezet dat hij/zij anderen alleen maar anderen kán liefhebben, als hij/zij vrede met zichzelf heeft gesloten. Doet hij/zij dat niet, dan zal de focus nl. altijd op hem-/haarzelf blijven liggen. Een negatief zelfbeeld staat een gezonde relatie met anderen in de weg. Het hoofd blíjft gevuld met negatieve gedachten over jezelf, waardoor er minder of geen ruimte overblijft om je te richten op anderen.
Michelle van Dusseldorp (Christelijke therapeute en coach), legt ‘sterven aan jezelf’ dan ook op die wijze uit. Je zondige neigingen komen allemaal voort uit een onvervuld verlangen naar liefde en erkenning. Je gaat overmatig drinken, eten, jezelf bezighouden met porno ed., om te vluchten van je ellendige gevoel. Om je éven iets beter te voelen. Je kunt alleen sterven aan die zondige neigingen door jezelf met de genadige ogen van God te gaan bekijken, door jezelf te accepteren, nadat je je onvolkomenheden bij het kruis hebt gelaten. Te sterven aan je negatieve zelfbeeld. Sterven aan jezelf, júist om je vervolgens volledig te kunnen gaan richten op het ontplooien van jouw unieke wijze om bij te dragen op deze wereld en vrucht te gaan dragen. Tot eer van onze Schepper!
2) Mens als unieke schepping
God heeft toen Hij ons maakte, bedacht dat wij als mensen anders zijn dan de rest van de schepping. Wij zijn beelddragers van God en door het lijden en sterven van Jezus en daarmee onze bevrijding van alle onvolkomenheden, mogen wij geloven dat wij alsnog weer beelddragers zijn van Hem. Dat betekent dat wij onszelf mogen zien als creatievelingen, als scheppers, als vaders (en moeders!), als rentmeesters. Dat is briljant! Dat is iets anders dan klein denken over onszelf. God vindt ons vreselijk belangrijk. In Spreuken 31 staat dat Hij ‘vreugde vindt in de mens’. Johannes 16 laat zien dat Hij de wereld zó liefhad, dat Hij zijn enige Zoon gaf voor ons…! Als God ons zo belangrijk vindt, wie zijn wij om onszelf klein te houden? Ja; God vraagt van ons de ander uitnemender te achten dan onszelf. Maar dat wil niet zeggen dat wij zelf daarmee níet uitnemend zijn! Wij zijn uitnemend, de ander nóg uitnemender… Dat Hij dat van ons vraagt heeft ook alles te maken met LIEFDE. Achten wij de ander namelijk niet uitnemender, dan blijft de focus op onszelf liggen en in conflictsituaties is de kans op een escalatie dan opeens een stuk groter. Wat een wijsheid heeft die God van ons.
God heeft ons in nóg iets anders speciaal gemaakt. Het is namelijk wetenschappelijk bewezen dat de mens, als enige schepsel, de mogelijkheid heeft tot ‘zelfreflectie’. Dat is het vermogen tot spiegelen, of ‘het hebben van inzicht in ons eigen gedrag, onze gedachten en gevoelens’. Daarnaast zijn wij zó gemaakt dat wij onze gedachten en ons gedrag kunnen sturen. Waarom zou God dat in ons hebben gelegd? Toch niet om er vervolgens niets mee te doen? De volgende punten zetten dat m.i. kracht bij:
3) Bijbel roept op tot bewustwording
Op veel plekken in de Bijbel worden we opgeroepen tot ‘bewustwording’ (wat de 1e stap is van ontwikkeling). Een voorbeeld: De 10 geboden zijn gekomen om de mensen bewust te maken van hun fouten, lees je in Romeinen 7. Als je je houdt aan de 10 geboden, leef je het volmaakte leven (waarin je anderen geen pijn doet c.q. liefhebt!) en juist door die 10 geboden merk je dat je onvolmaakt en beperkt bent. Dat je Jezus nodig hebt, om de band met God weer te herstellen en je hart (waarmee je liefhebt…) te kunnen laten vernieuwen (zie punt 1). Zodat je vanuit vrijheid (door de wetenschap dat Jezus de onvolkomenheden vergeeft) en puttend uit de bron van Zijn liefde, tóch een poging kunt doen anderen lief te hebben en daarmee alsnog tot je doel kunt komen.
God wíl dat we ons bewust zijn van onszelf en ons gedrag. Waarom? Zodat we onze gezindheid laten vernieuwen door het bloed van Jezus. Zodat we alsnog, met een nieuw hart, kunnen gaan liefhebben en zodat ons gedrag verandert. Van een verdorven hart dat alleen maar op zichzelf kan focussen door alle pijn, ellende en negativiteit, naar een geheeld hart, waarin ruimte is voor anderen. We moeten ‘sterven aan onszelf’ in de zin van afkomen van dat gebroken hart, op weg naar een geheeld hart. Ontwikkeling, van binnenuit, in zijn puurste vorm! Zodat we alsnog tot Gods doel kunnen komen. Wauw, wat prachtig is de zondeval opgelost door onze grote God!
4) Bijbel roept op tot ‘zelfbeheersing’
Vaak wordt de oproep tot ‘zelfbeheersing’ gezien als het ‘onder de duim houden van zondige neigingen’. En daarmee wordt het vaak zelfs gebruikt als argument om onszelf klein te houden. Zoals ik bij 1) al beschreef, gaat dit m.i. veel dieper. ‘Beheersing’ of ‘onder controle houden’ heeft daarbij ook een veel meer omvattender betekenis dan alleen maar ‘onder de duim houden’. Want wat is er voor nodig om dingen ‘onder de duim’ te houden, ofwel te controleren?
Vergelijk het met een Fiat500 (mijn favoriete metafoor :-). Wat heb je nodig om deze te beheersen, de controle erover te hebben? Juist ja, zelfkennis! We moeten weten hoe die Fiat in elkaar zit, om ermee te kunnen rijden richting een bepaald doel. We moeten weten waar het gas zit en waar de rem zit. We moeten weten hoe de tankdop werkt, zodat we af en toe (de juiste) brandstof tot ons kunnen nemen. En laten wij nu net, als enigste schepsel, in staat zijn om te reflecteren op onszelf (zie 3). En om te leren? En, omdat we ook nog eens allemaal anders in elkaar zijn gezet, is dat van belang! Het is een opdracht om te ontwikkelen, om onszelf eerst bewust te worden van onszelf, vervolgens onszelf te leren kennen, zodat we door gaan krijgen dat we God’s liefde toch écht nodig hebben, erna sterven aan dat negatieve zelfbeeld, loslaten zodat er ruimte ontstaat voor anderen, om te gaan bijdragen wat wij hebben bij te dragen, op onze eigen unieke wijze!
5) Ontwikkel je talenten
God roept ons in de gelijkenis met de talenten heel duidelijk op tot het actief inzetten en ontwikkelen van je talenten. Sterker nog Hij vindt het zo belangrijk dat mensen die dat niet doen, worden gestraft… Je kunt ‘ontwikkeling’ hier niet ontkennen. En dat dat iets is, dat je toch écht zelf moet doen. God vraagt dat van jou. Hij wil je helpen, maar jij moet het doen. Dat is de opdracht.
Maar, hoewel een hele verantwoordelijkheid, hoe móói ook! Iedereen is anders, dus de uitoefening van alle talenten is ook daadwerkelijk nodig! De één een hand, de ander een voet. We hebben elkaar nodig. Als jij je talenten niet gaat ontwikkelen, onthoud je anderen datgene wat alleen jij, op jouw unieke wijze, kunt bijdragen. Dat maakt jou nou zo speciaal en waardevol!
Ook hier zie ik een duidelijk verband met ‘zonde’: niet –tot-je-doel-komen. Daarom: ga je talenten ontdekken en ontwikkelen!
6) De metafoor van vrucht dragen…door God zelf bedacht
Op meerdere plekken in de Bijbel wordt het beeld gebruikt van bomen die vrucht dragen. Van kleine zaadjes die ontwikkelen tot grote bomen, die groeien, bloeien en vervolgens vrucht dragen. Een natuurlijk proces van ontwikkeling, door God zelf in de schepping gelegd. Sterker nog; ik denk dat de hele schepping, de hele natuur één grote ontwikkeling is. Of je nu wilt of niet, een mens kán niet anders dan ontwikkelen. Ja, de mens kan van binnen doodgaan (nog voor je sterven). Aan een gebroken hart. Aan het opgeven van de moed en het verliezen van de hoop. En iedereen komt vroeg of laat in zijn leven op een punt waarop hij/zij moet kiezen: Ga ik ontwikkelen, of laat ik mezelf langzaam doodgaan.
De vraag is of je de goede kant op ontwikkelt, of dat je je eigen ontwikkeling in de kiem smoort, door überhaupt te denken dat je níet moet ontwikkelen, door verkeerde voeding tot je te nemen, door niet aan de slag te gaan met de reparatie van jouw gewonde en gebroken hart, of niet op zoek te gaan naar wie je bent, of wat je wilt, naar waarin jij uniek bent gemaakt door onze Schepper.
Tenslotte
Ieder mens heeft een keuze. Met zijn wil. Ga jij ontwikkelen en tot je doel komen, of geldt voor jou dat ‘zonde’ in je leven regeert en dat je dus níet tot je doel gaat komen, maar dat je langzaam, diep van binnen doodgaat?
Ben jij al aan het ontwikkelen? Geef je ontwikkeling een boost en schrijf je vandaag nog in voor de online training ‘Hallo Powervrouw!’. Zodat ook jíj mag gaan stralen voor je Schepper én voor de mensen om heen.
Veel ontwikkelplezier!
Alle liefs,
Geef een antwoord