Voel jij je wel eens een emotioneel elastiek?

O, wat voelt het toch fijn als je succes hebt; als je je deadlines hebt gehaald, als je huis netjes is, als de kinderen goed luisteren, als je leuke vriendinnen hebt én tijd om ze ook daadwerkelijk te zien… maar wat kan zo’n goede bui toch snel omslaan als het ineens niet meer zo geweldig gaat; als je je deadlines gemist hebt, je huis een chaos is, de kinderen elkaar in de haren vliegen en als je nooit eens tijd hebt (of maakt?) om iets gezelligs te doen.

Hoe kun je ervoor zorgen dat al die omstandigheden je niet als een ‘emotioneel elastiek’ uit elkaar trekken?

Zelfvertrouwen

Mensen met zelfvertrouwen vergelijken zich niet met anderen, ze zijn meer ontspannen, ze kunnen beter tegen kritiek, ze zijn niet zo op zoek naar bevestiging van anderen en ze stralen kracht uit. Klinkt goed, maar hoe krijg je zelfvertrouwen?

De algemene tendens is om te denken dat zelfvertrouwen ontstaat vanuit ‘zelfwaardering’. Als je het woord ‘zelfwaardering’ leest, dan komt dat positief over, vind je niet? Het is goed om jezelf te waarderen.

Maar de hoogleraar sociale psychologie Roos Vonk en haar Amerikaanse collega Kristin Neff deden een wetenschappelijk onderzoek gedurende vier maanden met ruim 2000 mensen die elke twee weken twee testen moesten maken. De ene test ging over zelfcompassie en de andere test over zelfwaardering. En het interessante daarvan was dat het niet zelfwaardering, maar zelfcompassie is wat een positief effect heeft op je zelfvertrouwen.

Zelfwaardering

Zelfwaardering blijkt namelijk erg afhankelijk te zijn van ‘waardering’, oftewel: er ligt eigenlijk een oordeel aan ten grondslag of iets goed is of niet. Je moet enerzijds hoog scoren op de kenmerken die voor jou belangrijk zijn en anderzijds is zelfwaardering ook afhankelijk van hoe ánderen naar je kijken, waardoor je dus eigenlijk bevestiging van anderen nodig hebt om jezelf te kunnen waarderen. Hierdoor ben je eerder geneigd om ‘goed te presteren’, en dat te zien als iets waar je je zelfvertrouwen uit kunt halen, dan dat je ‘goed bent zoals je bent’.

Zelfcompassie

En daarbij komt juist zelfcompassie om de hoek kijken. Want zelfcompassie, oftewel ‘medeleven hebben met jezelf’, zorgt ervoor dat je jezelf accepteert zoals je bent, met zowel je positieve eigenschappen en talenten als je valkuilen en gebreken. Je vindt jezelf niet beter, maar ook niet slechter dan een ander, simpelweg omdat je jezelf niet hoeft te vergelijken met anderen. Als er dan allerlei omstandigheden zijn die jou proberen uit balans te halen, dan blijf je aardig voor jezelf. Je oordeelt niet, maar je neemt de situatie zoals hij is en maakt er het beste van.

Emotioneel stabiel

Zelfcompassie is ook heel Bijbels. Want is het niet God zelf die zegt: ‘Luister naar mijn waarheid: Ik hou van je, zoals je bent.’? Natuurlijk vindt God het fijn wanneer we excelleren en ons best doen, maar we hoeven niet continu te streven naar perfectie. Hoe rustgevend is dat! Vanuit zelfcompassie hoef je niet bang te zijn om fouten te maken, maar ben je bereid om ervan te leren. Je bent geen slachtoffer, maar neemt zelf de verantwoordelijkheid voor je leven. Je voelt je meer verbonden met jezelf en van daaruit kun je jezelf ook liefdevoller verbinden met anderen.

Echte zelfcompassie krijg je wanneer je dichtbij God leeft en wanneer je ervoor kiest om te leven vanuit zijn waarheid en vrede. En het mooie is: je omstandigheden zullen altijd weer instabiel zijn – de ene keer goed, een andere keer slecht -, maar God zelf is stabiel, waardoor jij je niet als een emotioneel elastiek hoeft te voelen!

Herken je jezelf in deze blog of heb je aanvullingen? Laat het weten in een comment onder deze blog!